Những quả thông rớt xuống khắp những con đường của xứ Măng Đen. Từ ngày đầu của trại sáng tác tôi đã lọ mọ nhặt nhạnh từng quả thông cho vào chiếc giỏ cói; có quả đã dập nát, có quả bám đầy bụi bặm, đất đỏ. Thông rụng xuống rồi thì cũng như rác, nhưng tôi cầm lên và thấy chúng quá đẹp. Tất cả thiên nhiên, con người, cây cỏ, vũ trụ đều có thể chuyển hóa. Thì không có lý do gì để rác không thể thành hoa đúng không nào? Sự hóa thân (incarnation) có thể diễn ra ở bất cứ đâu, với bất cứ ai để thế giới này luôn có thể tốt đẹp hơn từ những điều nhỏ nhặt nhất. Dù có như thế nào, tôi vẫn luôn tin là như vậy.

Sự hóa thân cũng làm tôi nhớ đến bài hát Donna Donna nổi tiếng. Tôi thích phiên bản tiếng Anh của bài này hơn phiên bản tiếng Việt rất nhiều vì sự triết lý sâu sắc của nó.

“Stop complaing,” said the farmer.
“Who told you what a calf to be.
“Why don’t you have wings to fly with
Like the swallow so proud and free.”

“Thôi than thở đi” – người nông dân nói
“Đâu ai bảo một con bê phải như thế nào?”
“Tại sao chú không thể có đôi cánh để bay đi
Như con nhạn kiêu hãnh và tự do”

Đúng là như vậy, sự hóa thân là lựa chọn mang tính cá nhân. Không ai có thể nói con bê thì không thể có tâm hồn của một chú chim nhạn và cũng không ai có thể giúp con bê hóa thân thành con chim nhạn nếu con bê đã mặc định mình chỉ có thể là…con bê.